top of page
  • Instagram
  • Facebook

O polo

Historia polo na świecie

Polo to najszybsza gra zespołowa, rozgrywana konno na trawiastym boisku. Zawodnicy podzieleni są na dwie czteroosobowe drużyny, których gracze dążą, używając długich kijów tzw. mallet, do umieszczenia w bramce przeciwnika drewnianej lub syntetycznej białej kuli wielkości pomarańczy. Gra rozgrywana jest podczas widowiskowych galopów i cwałów wierzchowców.

Choć gra w polo kojarzy nam się przede wszystkim z Wielką Brytanią, jest to sport, który przywędrował do Europy z Azji Środkowej (tereny obecnego Iranu i Turkmenistanu). W średniowieczu była popularna już w całej Azji. Do Europy dotarła w XIX wieku przez stacjonujące w Indiach wojska brytyjskie, które nadały jej obecną nazwę. Dotąd gra znana była jako „Sagol Kangjei". Nazwa "polo" pochodzi od tybetańskiego słowa "pulu", oznaczającego wyplecioną z wierzbiny piłkę. 

 

Polo było dyscypliną olimpijską podczas igrzysk olimpijskich: 1900, 1908, 1920, 1924 oraz 1936. Obecnie organizowane są mistrzostwa świata w polo.

W roku 1875 za sprawą James'a Gordon'a Bennett'a Jr. na boisku Dickel's Riding Academy w Nowym Jorku rozegrano pierwszy mecz nowej odmiany polo, rozgrywanej na wewnętrznej lub zewnętrznej hali. W 1904 w halowe polo grano w Akademii Wojskowej West Point w West Point w stanie Nowy Jork, a jego popularność szybko rosła. Dopiero w roku 1922 Arena Polo została wprowadzona w Argentynie, mekce polo. W tym samym roku grupa narodowych liderów sportowych położyła po raz pierwszy podwaliny pod Arena Polo, a w 1935 roku stworzono Oficjalny Regulamin Gry Picadero Polo.

Arena Polo sprawia, że ​​polo jest bardziej dostępne i ułatwia większej liczbie graczy rozpoczęcie przygody z tym sportem.

Boisko

Boisko o wymiarach 275 × 183 m jest zazwyczaj trawiaste. Mecz składa się od czterech do ośmiu części trwających 7,5 minuty tzw. czakerów. Między nimi są 3-minutowe przerwy, które zwykle wystarczają na zmianę konia. Zawodnik, grający w polo korzysta zwykle z czterech koni podczas meczu. Za każdym razem po wbiciu piłki do bramki, czyli zdobyciu gola, zawodnicy zamieniają się stronami boiska.

W Arena polo boiska mierzą 100 m x 50 m, gra się w zespołach 3-osobowych. W meczu rozgrywa się od 4 do 8 części trwających (tzw. czakerów), trwających 6,5 minuty. Między nimi są 3-minutowe przerwy na zmianę konia.

 

W polo grywa się również na śniegu (tzw. snow polo). Jest to najmłodsza odmiana polo, niezwykle widowiskowa, dlatego ciesząca się ogromnym zainteresowaniem kibiców przebywających w zimowych kurortach jak np. St. Moritz w Szwajcarii. 

Opiera się na podobnych zasadach do polo rozgrywanego na arenie. 

boisko do polo

Role
graczy

W polo ważne są rów­nież role, które peł­nią poszcze­gólni zawod­nicy. Gracz z numerem 1 to podstawowy atakujący. Zawodnik z numerem 2, również grający w ofensywie, jednak skupia się on również na celnych podaniach do gracza nr 1.

Mózgiem drużyny jest gracz numer 3, to on jest odpowiedzialny za konstruowanie akcji. Gracz z numerem 4 gra w obronie i jego podstawowym zadaniem jest niedopuszczenie zawodników ofensywnych drużyny przeciwnej w pobliże własnej bramki.

 

Tra­dy­cyjna gra w polo zakłada rów­nież uczest­nic­two w roz­grywce samych widzów wido­wi­ska. Pod­czas naj­dłuż­szej prze­rwy mogą oni wejść na boisko, by pomóc w wyrów­na­niu nawierzchni, zry­tej przez koń­skie kopyta.

Historia polo w Polsce

Do Polski gra w polo dotarła dwiema niezależnymi drogami - cywilną i wojskową. Jeszcze przed I wojną światową w 1911 r. dzięki hrabiemu Alfredowi Potockiemu, który studiując w Oxfordzie zapoznał się z zasadami tej gry obowiązującymi w Anglii, w polo zaczęto grać w Łańcucie. 

Po odzyskaniu niepodległości propagatorem polo w Polsce był także płk Stanisław Sochaczewski, który grywał w polo jeszcze w armii rosyjskiej. Służąc w Zaamurskim Pułku na Dalekim Wschodzie- spotkał oficerów brytyjskich, uprawiających tę grę i sam się jej nauczył. Będąc dowódcą 3. Dywizji Kawalerii, zainteresował grą w polo swoich oficerów. Dzięki niestrudzonym wysiłkom i entuzjazmowi gen. Sochaczewskiego polo zyskało popularność nie tylko w Wielkopolsce, ale również na wschodnich terenach Rzeczypospolitej.

 

W latach 20. XX w. w Polsce istniało kilka ośrodków polo. Najlepsze, dobrze utrzymane place trawnikowe znajdowały się w Łańcucie i należały do hrabiego Alfreda Potockiego. On też, jako jeden z pierwszych w Polsce, organizował turnieje towarzyskie polo (od 1923r.) z udziałem zawodników z zagranicy. Potocki miał ponad 30 koni, kupionych w Anglii, którymi opiekował się kapitan armii angielskiej Jackson. Prowadził też hodowlę polo pony, w której brały udział wyłącznie klacze, które zdały egzamin sprawnościowy po próbach na polo placu.

 

W 1925 r. na Siekierkach powstał Warszawski Klub Polo, dla którego bazą treningową był 1. Pułk Szwoleżerów udostępniający konie. W organizacji klubu brali udział: płk Stanisław Sochaczewski, gen Eugeniusz Rodziewicz (prezes), płk Roland Bogusz (wiceprezes), hrabia Michał Zabiełło (skarbnik) oraz  Józef i Roman Potoccy i inni. W 1928 r. Warszawski Klub Polo wstąpił do Polskiego Związku Jeździeckiego jako jeden z jego współzałożycieli. 

 

Szczyt popularności polo w Polsce przypadł na lata 1928- 1929. Od początku lat 30. polo stopniowo traciło popularność. Jednym z głównych powodów było odejście gen. Stanisława Sochaczewskiego w stan spoczynku. Jego następcy nie mieli już tyle entuzjazmu, zapału i możliwości, aby kontynuować tę działalność. Do upadku polo przyczynił się w znacznej mierze ogólnoświatowy kryzys gospodarczy przełomu lat 20. i 30., który dotknął także Polskę. Dla wojska decydujące znaczenie miał wydany jeszcze w 1929 r. Regulamin Sportu Konnego w Wojsku, który kategorycznie zabraniał oficerom gry w polo na służbowych koniach. Ze względu na to, że niewielu wojskowych posiadało własne konie, stopniowo zrezygnowano z uprawiania tej dyscypliny sportu w Polsce. 

W dobie kryzysu gospodarczego na hodowlę polo pony nie mogli sobie również pozwolić prywatni właściciele będący entuzjastami tego sportu. W ten sposób w połowie lat 30. polo jako dyscyplina sportu konnego przestała w Polsce istnieć.*

 

Jak współcześnie wygląda polo w Polsce? 

Odrodzenie polo w Polsce było sumą wysiłków kilku zafascynowanych tą dyscypliną osób, w tym przede wszystkim Pawła Olbrycha i Jakuba Czekaja. W 2003 roku powstał pierwszy klub polo w powojennej Polsce, podwarszawska Buksza Polo & Riding Club. Rok później, został rozegrany pierwszy oficjalny mecz 22 maja 2004 r. na Służewcu, podczas targów Hippica Varsovia. 
Wśród pionierów polskiego polo możemy wyróżnić m.in. Rafała Pluteckiego, Annę Glaubicz- Garwolińską, Grzegorza Rowickiego i Dariusza Gardenera. 


W historii powojennego polo powstawały liczne projekty dążące do odbudowy rangi tego sportu, takie jak Polski Klub Polo, który opierał się na pomyśle utworzenia wspólnej stawki koni do użytku jego członków. Inicjatywa ta jednak nie przetrwała i szybko wycofano się z kontynuacji tego pomysłu.
W 2004 r. powstało Polskie Towarzystwo Polo, które reprezentowało rodzimy sport w strukturach międzynarodowych i było członkiem FIP (Federation of International Polo). Ambasadorem FIP w Polsce był Paweł Olbrych, następnie Tomasz Tokarczyk, później przez wiele lat funkcję tą pełnił Dariusz Gardener

 

W 2005 roku polska reprezentacja po raz pierwszy brała udział w zagranicznym turnieju. Wydarzenie miało miejsce w niemieckim klubie w Pinnow, co zostało powtórzone również rok później. 

Wówczas nastąpił niewątpliwy rozkwit polo w naszym kraju, a na mapie Polski zaczęły pojawiać się kolejne kluby: Żurawno Polo Club prowadzone przez Kazika i Michała Czartoryskich, Sowiniec Polo Club rodziny Mariusza Świtalskiego, Warsaw Polo Club Tomka Tokarczyka, mieszczący się w Kaliszu Ivy Polo Club Piotra Rogowskiego, Silesia Polo Club stworzony przez braci Marka i Tomasza Setkiewiczów oraz niedawno zamknięty polo club Farma Noe Grażyny Mirki. 
W każdym z klubów regularnie odbywały się różnego rodzaju turnieje polo, w tym z udziałem zagranicznych polistek i polistów, a podczas sezonów zimowych organizowane były pojedynki towarzyskie arena polo i snow polo, które odbywały się m.in. w Bukowinie i Zakopanem.

 

Wśród istotnych wydarzeń w historii współczesnego polo w Polsce warto wyróżnić osiągnięcie Macieja Olbrycha, zawodnika Bukszy, który w 2006 roku zdobył II miejsce w Mistrzostwach Juniorów Niemiec. Kilka lat później, w 2016 roku wziął również udział w Mistrzostwach Europy u boku Mateusza Świtalskiego, Marcina Świtalskiego, Miłosza Ruszkowskiego i rezerwowego Jack’a Ukwenya na słynnym Olympiastadion w Berlinie. 

W ostatnich latach polskie drużyny można było podziwiać podczas wielu zagranicznych turniejów w Europie, a także w Stanach Zjednoczonych, gdzie zajmowali czołowe miejsca, w tym podczas turnieju w New Port, gdzie Marianna, Maciej i Paweł Olbrych, u boku Kuby Czekaja zdobyli pierwsze miejsce. 

Przed polskim polo stoi wiele wyzwań. Rozwój jest możliwy tylko wtedy, gdy konsekwentnie będziemy pracować nad podniesieniem poziomu sportowego. Żeby osiągnąć ten cel, niezbędne jest wzmacnianie ścieżki rozwoju dla dzieci, młodzieży, trenerów, sędziów oraz polistów. 

*Tekst na podstawie książki "Polo w Polsce 1911- 2011" autorstwa polistów i entuzjastów polo Katarzyny i Przemka Zalasińskich.

“Playing polo is like trying to play golf during an earthquake.”

 Sylvester Stallone

bottom of page